Badanie radiologiczne często jest konieczne do przeprowadzenia prawidłowej diagnozy lekarskiej. Także podczas wizyty u stomatologa, można spotkać się z sytuacjami, w których wykonanie zdjęcia rentgenowskiego okaże się niezbędne. Czy jest to bezpieczna procedura? Jaki wpływ na zdrowie człowieka mają promienie jonizujące?
Zastosowanie promieniowania RTG
Emitowane przez aparaty promienie jonizujące typu X, zwane powszechnie promieniami rentgenowskimi, niejednokrotnie umożliwiają stomatologom odpowiednie rozpoznanie choroby oraz wdrożenie leczenia. W zależności od potrzeb, klinika stomatologiczna może wykonać zdjęcia wewnątrzustne w celu zidentyfikowania wad zgryzu, potwierdzenia obecności torbieli lub guzów oraz kontroli stanu uzębienia. Z kolei zdjęcia zewnątrzustne umożliwiają zobrazowanie uszkodzeń w obrębie twarzoczaszki. Możliwe do wykonania są także zdjęcia panoramiczne czy też badanie tomografem komputerowym.
Wpływ na zdrowie człowieka
Przez wiele lat naukowcy alarmowali o negatywnym wpływie dużych ilości promieniowania jonizującego na zdrowie człowieka. Dzięki badaniom oraz doświadczeniom, można było z całą pewnością stwierdzić, że napromieniowanie zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory. Dzieje się tak, ponieważ pod jego wpływem, w komórkach organizmu zachodzą mutacje chromosomalne, zwiększa się udział wolnych rodników niszczących tkanki, rozregulowuje się równowaga pomiędzy onkogenami i genami supresorowymi, a flora układu pokarmowego ulega znacznemu zniszczeniu.
Jednak dopiero po wielu latach, badacze odkryli, że nie tylko tak duże dawki promieniowania jonizującego są groźne dla zdrowia. W badaniu Dental X-rays and Risk of Meningioma, opublikowanym w 2012 roku, udowodniono, że osoby, które były narażone na niewielkie ilości promieniowania przez długi okres, wykazywały zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwór mózgu. Także badanie Health effects from exposure to dental diagnostic X-ray, z 2018 roku, potwierdziło wcześniejsze tezy, jakoby długotrwała ekspozycja na niewielkie dawki promieniowania jonizującego mogła skutkować podwyższonym zagrożeniem chorobą nowotworową.
Czy pacjenci powinni się obawiać?
Pacjenci nie muszą bać się zwiększonego ryzyka zachorowania na nowotwór ze względu na konieczność wykonania zdjęcia rentgenowskiego. Kiedy konieczne jest wykonanie badania, podczas którego pacjent będzie wyeksponowany na promieniowanie, należy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie ciała, na przykład poprzez założenie ołowianego fartucha oraz specjalnego kołnierza, chroniącego tarczycę. Dodatkowo, w miarę możliwości należy unikać korzystania z tego typu badań jako rutynowej kontroli. Radiologia stomatologiczna jest bardzo potrzebną metodą diagnostyczną, jednak nie powinno się jej nadużywać. Przeprowadzana w bezpiecznych warunkach i tylko wtedy, kiedy rzeczywiście jest to niezbędne, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia pacjentów.